تولید دانه خردل در استان راجستان هند

تولید خردل در استان راجستان هند

دانه خردل هند یکی از مهم‌ترین محصولات کشت شده ربیع این کشور است که به عنوان دومین دانه روغنی بااهمیت در کشور هند محسوب می‌شود. این دانه روغنی سهم ۲۰ الی ۲۲ درصدی را از کل دانه‌های روغنی کشت شده در کشور هند برعهده دارد و هند به عنوان چهارمین تولید کننده دانه خردل دنیا شناخته می‌شود که سهم تولید آن ۱۱ درصد از تولید کل دنیا است.

محل اصلی تولید خردل هند

راجستان هند یکی از بزرگترین و عظیم‌ترین محل‌های کشت دانه خردل هند است که براساس آمار ۱۵- ۲۰۱۴، این استان به تنهایی سهم ۴۳ درصدی تولید را برعهده دارد.

در استان راجستان هند، این محصول در مناطق الوار، براتپور، جایپور، دلپور، ساوایمادپور، سریگانگانگار، جونجونو و سیکار کشت می‌شود.

براتپور که در قسمت شرقی استان قرار دارد، بزرگترین محل کشت در این استان است که مساحت تحت کشت آن نسبت به سایر مناطق بیشتر است.

براساس آمار ۱۵-۲۰۱۴، این منطقه سهم ۴۸ درصدی از تولید کل استان را دارد و در تولید دانه خردل هند سهم تجاری بالایی دارد.

کشت دانه‌های روغنی در هند

کشاورزی هند به عنوان ستون فقرات اقتصاد این کشور تلقی می‌شود. بخش کشاورزی این کشور بیشترین افراد شاغل را دارد و در سال ۲۰۱۴، مقدار ۴۹ درصد از کل نیروی کار را در اختیار داشته است.

تقریبا تمامی صنایع تجاری در کشور هند وابسته به بخش کشاورزی و محصولات آن هستند تا به کار خود ادامه دهند. روغن‌های خوراکی نیز بخش مهمی از صنعت کشاورزی این کشور هستند که سهم تولید ناخالص این محصولات ۱۰ درصد از آمار کل تولید ناخالص کشاورزی این کشور است.

بیشترین سهم تولیدی درباره دانه‌های روغنی را دانه خردل، سویا و بادام زمینی برعهده دارند و ۷۹ الی ۸۸ درصد از زمین‌های تحت کشت به کشت این سه دانه روغنی اختصاص داده شده است.

سهم زیاد دانه خردل از تجارت دانه‌های روغنی

در طی سال ۱۳-۲۰۱۲ دانه خردل هند سهم ۲۴.۲ درصدی از تولید کل دانه‌های روغنی را برعهده داشت. در سطح جهانی نیز، سهم کشت محصول و تولید این کشور به ترتیب ۱۹.۲۹ و ۱۱.۲۷ درصد از میزان جهانی بود.

محصول دانه خردل در هند معمولا برای روغن گیری کشت می‌شود و دانه خردل سیاه کاربرد ادویه دارد.

افزایش کشت خردل در هند

در سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۴ تولید خردل هند به صورت قابل توجهی رو به افزایش رفته است چرا که تقاضا برای روغن خردل در این کشور زیاد شده است. اتحادیه اروپا با سهم ۳۵ درصدی بزرگترین تولید کننده خردل جهان است و کانادا با ۲۱ درصد و چین و هند به ترتیب با ۲۲ و ۱۱ درصد در رده‌های بعدی قرار دارند.

دانه خردل هند معمولا در بخش‌های شمال غربی کشور تولید می‌شود که می‌توان از مناطق اصلی کشت و تولید آن، راجستان و اوتار پرادش را نام برد. این دو استان بزرگترین تولید کننده‌های خردل هند هستند. تولید استان راجستان به طور قابل توجهی وابسته به باران‌های موسمی است.

دیگر تولید کننده‌های خردل هند مادیا پرادش، هاریانا، گوجارات، بنگال و اسام هستند. این محصول به عنوان محصول ربیع کشت می‌شود و بذرپاشی آن در ماه‌های اکتبر تا نوامبر است و برداشت خردل در ماه‌های مارس تا آپریل انجام می‌شود. دوران پررونق بازار این محصول از مارس شروع می‌شود و در ماه فوریه پایان می‌یابد.

دانه خردل هند ارزش روغنی بسیار بالایی دارد و به همین دلیل، تقاضای مصرف کننده‌ها و تولید کننده‌های روغن در مورد این محصول زیاد است.

مساحت کشت دانه خردل هند

در مناطق مختلف براتپور در استان راجستان هند، مناطق تحت کشت خردل از بازه زمانی ۲۰۰۳-۲۰۰۱ تا بازه زمانی ۲۰۰۷-۲۰۰۵ از ۵۳۱ هزار هکتار تا ۸۶۶ هزار هکتار افزایش پیدا کرده است. در سال ۲۰۰۷ الی ۲۰۰۹ مناطق تحت کشت تا ۷۶۱ هزار هکتار کاهش پیدا کرده است و پس از ۲۰۱۱ و تا ۲۰۱۳ تا مقدار ۸۰۳ هزار هکتار بیشتر شده است.

برای مقایسه‌ای در مورد کشت دانه خردل هند در الوار و براتپور می‌توان گفت، مساحت کشت منطقه الوار در سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ مقدار ۲۳۴ هزار هکتار بوده است و این در حالی است که این میزان در مورد مناطق مختلف براتپور ۷۷۲ هزار هکتار است.

مقدار تولید دانه خردل در راجستان هند

تولید دانه خردل در کل مناطق براتپور استان راجستان که در سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳ در حدود ۵۲۵ هزار تن بود، به طور قابل توجهی در سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۱ افزایش داشته است. این افزایش به میزان دو برابر و تا ۱.۱۸۵ میلیون تن برآورد می‌شود.

اما کاهش اندکی نیز از سال ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ دیده می‌شود.

کاهش مقدار تولید در سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ به دلیل شرایط آب‌و‌هوایی و کشت کمتر محصول بوده است و گرمای هوا در زمان بذرپاشی نیز، منجر به تاثیر منفی روی کشت و در نتیجه برداشت محصول شده است.

بازدهی کشت دانه خردل در هند

در کل مناطق پنج‌گانه اصلی تولید کننده دانه خردل هند، براتپور و الوار بزرگترین تولید کننده این محصول هستند.

بازدهی کشت در استان راجستان بسیار عالی است. در سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳  بازدهی و برداشت خردل به ازای هر هکتار در براتپور ۱۰۵۷ کیلوگرم بوده است. این میزان در سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۱ به مقدار ۱۵۸۷ کیلوگرم در هکتار افزایش پیدا کرده که به دلیل آموزش‌های درست و برداشت مناسب محصول بوده است.

ناحیه براتپور و الوار بیشترین بازدهی کشت دانه خردل هند را در سال‌های اخیر داشته‌اند و این در حالی است که به دلیل گرمای زیاد هوا، بازدهی کشت مناسبی در بعضی از سال‌ها دیده نمی‌شود.

گرمای هوا و نبود شرایط مناسب آبیاری روی برداشت محصول خردل تاثیر بسیار زیادی دارد.

در استان راجستان مناطق تحت کشت در سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳ در حد ۱.۴۷۵ میلیون هکتار بود. این مقدار در سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ به مقدار ۲.۶۰۸ میلیون هکتار رسیده است و در منطقه براتپور مناطق تحت کشت از ۵۳۱ هزار هکتار تا ۷۷۲ هزار هکتار رسیده است.

این افزایش میزان کشت، سهم حداکثری استان راجستان را در تولید دانه خردل هند نشان می‌دهد. در استان راجستان بخش براتپور تاثیرتاثیر زیادی روی تولید خردل و بازار این محصول کشاورزی دارد و آب‌و‌هوای مناسب آن منجر به برداشت محصول زیاد و در نتیجه تعادل قیمت خردل می‌شود.

منبع:

https://www.ijedr.org/papers/IJEDR1801053.pdf