ظرفیت تولید میخک و مقدار صادرات آن به کشور‌های اروپا

میخک یکی از ادویه جات با طبع گرم است که سرشار از خواص درمانی است. میخک توانسته است بخش بزرگی از معاملات بازار‌های اروپایی را به خود تخصیص دهد. تولیدکنندگانی که مطابق با اصول ایمنی و بهداشتی به عرضه محصول می‌پردازند از مزیت رقابتی ویژه‌ای در بازار اروپا برخوردار هستند. صادرات میخک به اروپا از چند عامل مختلف تاثیر می‌پذیرد که در این مقاله بیان شده است.

عوامل تاثیر گذار بر کسب بازار صادرات میخک به اروپا

از آنجایی که امروزه رقابت سنگینی در دنیای صادرات محصولات مختلف بین کشور‌های تولید کننده وجود دارد لازم است تا تولید کنندگان بتوانند سطح رضایت مشتری را بالا ببرند. تاجران میخک نیز از این مقوله مستثنی نیستند. به همین دلیل در ادامه به بیان فاکتور‌های تاثیر گذار بر روند صادرات میخک به اروپا اشاره شده است.

کیفیت محصول

کیفیت محصول یک مسئله اساسی برای خریداران در اروپا است و همچنین شامل رعایت کردن اصول و موارد ایمنی و بهداشتی در فرآیند تولید مواد غذایی می‌شود. در سال‌های اخیر، اتحادیه ادویه‌های اروپا سندی منتشر کرده است که حداقل‌های لازم کیفیت ادویه را در آن بیان کرده است. این سند از اهمیت بالایی برای انجمن‌ها و صنف‌های فعال در زمینه ادویه ساکن در اروپا برخوردار است.

تمامی ‌افرادی که قصد صادرات میخک به اروپا را دارند باید به الزامات قانونی اروپا، مفاد سند کیفیت تدوین شده و هم چنین شرایط خرید و فروشی که در قانون این کشور و آیین معاملاتی این منطقه تعریف شده است پایبند باشند.

پارامتر‌های شیمیایی و فیزیکی که حداقل کیفیت مورد نیاز برای صادرات میخک به اروپا را تعریف می‌کنند و در سند به آن‌ها اشاره شده است به صورت خلاصه در ادامه بیان شده‌اند.

مشخصات ظاهری میخک مرغوب

میخک‌های با کیفیت بالا باید غنی از روغن، کامل و درسته، بدون شکاف و بدون ساقه و کاملا یک دست هستند، به صورتی که میخک‌های چوبی و شکننده در ترکیب آن‌ها مشاهده نشده است. رنگ میخک مرغوب قرمز مایل به قهوه‌ای تا قهوه‌ای است و سر میخک باید رنگ قهوه‌ای روشن داشته و بسته باشد.

میخک مطابق با استاندارد ملی مربوط به کشور تولیدی درجه بندی می‌شود. علاوه بر این، استاندارد ISO 2254-2004 برخی دستورالعمل‌های کلی در مورد درجه بندی، استفاده و بسته بندی میخک‌های کامل و زمینی ارائه می‌دهد.

برچسب زدن محصولات میخک

برچسب زدن نادرست محصولات میخک یکی از شایع‌ترین نگرانی‌های خریداران اروپایی است. بنابراین به بازرگانان توصیه می‌شود که محصولات خود را به درستی برچسب زنی کنند. برچسب زدن به محصولات فله‌ای باید در بردارنده اطلاعات زیر باشد:

• نام محصول
• جزئیات تولید کننده محصول (نام و آدرس)
• شماره مرسوله
• تاریخ ساخت
• درجه کیفیت محصول
• کشور تولید کننده
• تاریخ برداشت (ماه-سال)
• وزن خالص
• سایر اطلاعاتی كه كشور‌های صادر كننده و واردكننده ممكن است به آن نیاز داشته باشند، شامل كد تولید كننده و یا كد بسته بندی، هرگونه اطلاعات اضافی كه می‌تواند برای ردیابی محصول از مبدأ به مقصد به دیگران کمک کند است.

بسته بندی

میخک‌های کامل باید در کیسه‌های جدید، تمیز و خشک ساخته شده از جنس پارچه‌ای که با پلی اتیلن یا پلی پروپیلن یا کیسه‌های مخصوص بسته بندی، بسته بندی شوند. ضروری است که میخک‌ها قبل از بسته بندی شدن کاملاً خشک شوند.

پودر میخک را می‌توان در ظروف جدید، تمیز و خشک ساخته شده از جنس شیشه، قلع و یا آلومینیوم یا در کیسه‌های ساخته شده از چند لایه پلاستیک نگهداری و ارسال کرد. ظروف باید عاری از آلودگی به انواع حشرات و آلودگی‌های قارچی باشند و توجه شود که فاقد بوی نامطبوع و موادی که ممکن است به محتویات آسیب برسانند باشند.

پیروی از قوانین کشور مقصد

جهت انجام صادرات به هر کشوری لازم است تا قوانین و الزامات کشور مقصد رعایت شود. صادرات میخک به اروپا نیز از این قاعده پیروی می‌کند.

پیروی از الزامات قانونی صادرات

لطفاً توجه داشته باشید كه محصول شما باید لحظه ورود به اروپا با قوانین اروپا مطابقت داشته باشد. ضروری است تا توجه شود که با چه الزامات قانونی باید برای ورود میخک‌ها به اروپا رعایت شود. بنابراین اگر قصد انجام صادرات به اروپا را دارید لازم است تا تمام الزامات مربوط به آن را برآورده سازید.

ایمنی و بهداشت مواد غذایی

رعایت نکات ایمنی و بهداشتی مواد غذایی یک اصل اساسی در قوانین اروپا برای واردات مواد غذایی است. برای تضمین ایمنی و بهداشتی بودن مواد غذایی و ایجاد راه کار‌هایی مناسب برای پیگیری مواد غذایی غیرایمن، لازم است تا محصولات غذایی در کل زنجیره تامین قابل ردیابی باشند و احتمال آلوده شدن آنها را تا حد ممکن کاهش داد.

یک جنبه مهم برای کنترل خطرات ایمنی مواد غذایی، تعریف نقاط کنترل بحرانی بر اساس رویکرد تجزیه و تحلیل خطر و کنترل نقاط بحرانی  با اجرای اصول مدیریت مواد غذایی است. شرط مهم دیگر این است که سیستم تحویل شما باید دارای تاییدیه کنترل رسمی ‌محصولات غذایی باشد. اگر محصولی الزامات ایمنی را رعایت نکند نمی‌تواند به اروپا وارد شود.

بعضی از ادویه‌ها و گیا‌هان در معرض ابتلا به آلودگی‌های بیشتری هستند. اما میخک در حال حاضر در این لیست قرار ندارد. آلاینده‌های ادویه‌ها و گیا‌هان موادی هستند که می‌توانند در هر یک از مراحل مختلف پرورش، فرآوری، بسته بندی، حمل و نقل یا انبارداری محصول را غیر ایمن سازند.

محدودیت استفاده از آفت کش‌ها

اتحادیه اروپا حداکثر میزان قابل استفاده از سموم دفع آفات را در مراحل مختلف تولید مواد غذایی تعیین کرده است. محصولاتی که حاوی مقادیر بیشتری از سموم دفع آفات باشند از بازار اروپا خارج می‌شوند. اگرچه اوژنول (یک روغن اساسی میخک) به عنوان یک عامل ضد باکتریایی در برابر آفات احتمالی عمل می‌کند، اما هنوز هم از حشره کش‌ها و قارچ کش‌ها در کشت میخک استفاده می‌شود.

سموم دفع آفات بالاتر از حد مجاز مسئله مهمی‌برای خریداران اروپایی است، زیرا محصولاتی که بیشتر از محدوده اروپا از آلاینده‌ها استفاده کرده باشند مجاز به فروش در بازار اروپا نیست.

میکروبیولوژیکی

قوانین اروپا شرایط میکروبیولوژیکی خاصی را برای میخک‌ها تعیین نمی‌کند. با این حال، ماده 11 قانون کلی مواد غذایی بیان می‌کند که محصولات غذایی که در بازار اروپا قرار می‌گیرند باید ایمن باشند. از این رو در صورت یافتن سالمونلا یا مصادیق دیگر آلودگی میکروبیولوژیکی در هر یک از محصولات آن محموله میخک از امکان ورود با بازار را ندارد.

اگرچه اوژنول (یک روغن اساسی میخک) به عنوان یک ماده ضد باکتری عمل می‌کند، اما آلودگی میکروبیولوژیکی هنوز یک خطر است. امروزه روش استریل کردن با بخار به عنوان راهی مطمئن و برتر برای مقابله با آلودگی میکروبیولوژیکی در اروپا شناخته شده است، به خصوص برای میخک‌هایی که به منظور تامین نیاز بازار خرده فروشی تهیه شده‌اند.

ضروری است افرادی که قصد وارد کردن میخک را دارند به این روش استریل کردن پایبند باشند. زیرا خریداران میخک‌هایی را که به صورت استریل بخار شده باشند ترجیح می‌دهند.

محدودیت استفاده از مواد افزودنی

بسیاری از ادویه جات، ترشی جات و گیا‌هان دارویی که توسط اداره بازرگانی کشور‌های اروپایی یا خریداران رد شده‌اند، حاوی مقادیر غیرمجاز یا بیش از حد افزودنی‌ها بوده‌اند. برای اضافه کردن مواد افزودنی به مواد غذایی (مانند رنگ‌ها، طعم دهنده‌ها و نگهدارنده‌ها) قانون خاصی وجود دارد که لیست افزودنی‌ها و مقادیر مجاز را برای آن‌ها ذکر می‌کند.  افرادی که قصد صادرات میخک به اروپا را دارند باید به این مهم توجه کنند.

قوانین مربوط به شدت تابش

در قوانین اروپا تابش نور خورشید به ادویه‌ها و گیا‌هان معطر از جمله میخک مجاز است. این یک روش ایمن برای کشتن ارگانیسم‌های بیماری زا است و بر طعم ادویه‌ها و گیا‌هان کمتر از روش استریل سازی با استفاده از بخار تأثیر می‌گذارد. اما نکته قابل توجه این است که مصرف کنندگان اروپایی معمولا محصولات بدون تابش را ترجیح می‌دهند.

توجه به مسئولیت اجتماعی شرکت

خریداران اروپایی (به ویژه آنهایی که در کشور‌های غربی و اروپای شمالی) مشغول به کار هستند به طور فزاینده ای نسبت به مسئولیت‌های شرکت خود در رابطه با تأثیرات اجتماعی و زیست محیطی تجارتی که انجام می‌دهند حساس هستند.

مسئولیت اجتماعی‌ای که شرکت برای خود تعریف می‌کند می‌تواند شما را به عنوان تامین کننده تحت تأثیر قرار می‌دهد. موارد مهم در زنجیره صادرات میخک به اروپا شامل استفاده صحیح از سموم دفع آفات، میزان تخریب خاک، تأثیر کاشت میخک بر تنوع زیستی و پرداخت عادلانه به کشاورزان است.

شرکت‌های مختلف اروپایی تعاریف متفاوتی از این مسئولیت‌های اجتماعی و اولویت‌های خود در این زمینه دارند. از این رو، هیچ روش واحد برای پرداختن به مسائل در اروپا وجود ندارد. لازم است تا افراد صادر کننده میخک به اروپا از قوانین و الزامات شرکتی که با آن وارد معامله می‌شوند آگاهی کسب کنند و تلاش کنند تا آن موارد را رعایت کنند.

معتبر بودن شرکت فروشنده میخک

وارد کنندگان اروپایی با تعریف معیار‌هایی به اعتبار سنجی شرکت همکار می‌پردازند. به افرادی که قصد صادرات میخک به اروپا را دارند توصیه می‌شود تا با رعایت کردن حداقل‌های تعریف شده در بین اروپاییان بازار همکاری و مشارکت خود را در این منطقه تثبیت کنند.

دارا بودن گواهینامه محصول پایدار

بازار محصولات معتبر با آرم‌های شناخته شده همیشه رو به رشد خواهد بود و برای این بازار‌ها همیشه مصرف کننده وجود دارد. نکات بسیار زیادی در زنجیره تامین مواد غذایی وجود دارد که در صورتی که تولید کنندگان این موارد را رعایت کنند می‌توانند موفق به کسب امتیاز گواهینامه محصول پایدار شوند.

یکی از این موارد متعهد بودن به کشت میخک با روش‌های پایدار کشاورزی و فرآوری محصول از روش ارگانیک است. برخی دیگر از شرکت‌ها با تمرکز بر روی عوامل زیست محیطی در کنار مثبت نگه داشتن تاثیرات تولید بر محیط زیست الزاماتی را برای تولید کنندگان ایجاب می‌کنند.

ارزیابی تامین کننده

برخی از خریداران اروپایی قبل از انجام معامله به ارزیابی تامین کننده می‌پردازند. آن‌ها به این منظور پرسشنامه‌هایی برای ارزیابی تامین کننده طراحی کرده‌اند که شامل سوالاتی در مورد کیفیت و موارد حقوقی مانند کودک کاری است. شرکت‌هایی که قصد صادرات میخک به اروپا را دارند باید بتوانند حداقل امتیاز را از این ارزیابی‌ها کسب کنند.

توجه به روند تغییرات تجارت ادویه

پیش بینی می‌شود که بازار جهانی ادویه تا اواخر سال 2020 حدود 5 درصد رشد داشته باشد. رشد این بازار در مناطق توسعه یافته مانند اروپا کندتر خواهد بود. با این حال از آنجا که بخش صنعتی کشور‌های اروپایی در حال حاضر بالغ است، انتظار می‌رود که بازار میخک در سال‌های آینده در این منطقه با رشد خوبی مواجه باشد.

اروپا برای تامین میخک مورد نیاز خود به شدت به کشور‌های در حال توسعه وابسته است. این منطقه در سال 2017 مقداری برابر با 2300 تن از کشور‌های در حال توسعه میخک وارد کرده است که ارزش آن 15.5 میلیون یورو است. واردات میخک توسط صادرکنندگان اروپایی این محصول بالغ بر 1500 تن بوده است که شامل شامل هر دو میخک کامل و میخک فرآوری شده می‌شود.

واردات میخک به اروپا از کشور‌های در حال توسعه انجام می‌شود. حجم صادرات میخک به اروپا از این کشور‌ها در فاصله سال‌های 2013 تا 2017 در هر سال افزایشی حدود 4 درصد نسبت به مدت مشابه در سال گذشته داشته است.

در نظر گرفتن روند تغییرات نیاز بازار

بین المللی کردن عادات غذا خوردن تاثیر به سزایی در معرفی و مصرف ادویه‌های مختلف در سبد غذایی جوامع گوناگون دارد. برای مثال، میخک در بعضی از غذا‌های آسیایی (اندونزیایی و چینی) بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، جامعه‌اندونزی در هلند یک مصرف کننده نسبتاً بزرگ است. نمونه دیگر جامعه بزرگ هند در انگلستان است که از میخک برای تهیه غذا استفاده می‌کند.

غذا‌های آسیایی در حال حاضر در مناطق بزرگ اروپا محبوبیت زیادی دارند و به تدریج در کشور‌های اروپای شرقی نیز محبوبیت بیشتری پیدا می‌کنند. این افزایش علاقه به غذا‌های قومی‌احتمالا باعث افزایش تقاضای طولانی مدت برای میخک می‌شود.

قیمت میخک

قیمت عرضه میخک در بازار اروپا به یکی از شروط اصلی جهت شروع فرایند انجام صادرات این محصول تبدیل شده است و قیمت نهایی میخک تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد. عوامل مختلفی از جمله کشور مبدا، وضعیت برداشت فعلی و برداشت مورد انتظار در آینده، کیفیت مواد اولیه، سطح تقاضا و روند تغییرات قیمت‌ها از جمله عوامل تاثیر گذار بر قیمت محصول میخک است.

قیمت خرده فروشی میخک بستگی به متغیر‌هایی از قبیل کیفیت، مارک و حجم خرید دارد. بنابر این تولید کنندگانی که به نامی ‌معتبر در زمینه تولید و واردات میخک دست پیدا کرده‌اند شانس بالاتری برای فروش بیشتر و با قیمت بالاتر در بازار خواهند داشت.

نکات کلی در خصوص صادرات میخک به اروپا

استریل کردن مواد غذایی با استفاده از بخار یک روش مؤثر برای مقابله با آلودگی‌های میکروبیولوژیکی است و به طور فزاینده‌ای مورد استقبال خریداران اروپایی قرار گرفته است. توجه به این نکته می‌تواند برای تهیه کننده‌هایی که قادر به استریل کردن میخک با بخار هستند، درآمد قابل توجهی ایجاد کند.

با این حال، سرمایه گذاری برای تامین تجهیزات استریل به روش بخار بسیار پر هزینه است (در برخی از موارد تا سقف 1 میلیون یورو هم می‌رسد). نکته قابل توجه در استریل کردن با استفاده از بخار این است که باعث کاهش میزان روغن فرار موجود در میخک می‌شود و این عامل تاثیری منفی بر طعم آن دارد.

خریداران اروپایی به دنبال راه‌هایی هستند که به همان اندازه ایمن باشند و مورد قبول مصرف کنندگان نیز قرار بگیرند و در عین حال خیلی گران هم نباشند. در حال حاضر هیچ گزینه دیگری برای پاسخگویی به این نیاز‌ها وجود ندارد اما گروهی فعال در آزمایشگاه‌های اروپا در حال انجام تحقیقات در این زمینه هستند.

نکته قابل توجه بعدی رعایت کردن اصل پایداری است.  از جمله مصادیق مهم رعایت کردن این موضوع در زنجیره تامین میخک محدود کردن استفاده از سموم دفع آفات، تخریب خاک، از بین رفتن تنوع زیستی و رعایت کردن پرداخت عادلانه به کشاورزان است.

اگر فردی به دنبال گسترش صنعت تولید خود است لازم است تا برای موفق بودن در زمینه صادرات به تولید پایدار توجه ویژه‌ای داشته باشد.  در حال حاضر تقاضا برای خرید محصولات میخکی که دارای گواهینامه رعایت استاندارد‌های پایداری هستند رو به افزایش است. میخک‌های ارگانیک در بازار با استقبال خوبی مواجه شده‌اند.

در حال حاضر یک چالش بزرگ برای تولید میخک‌های پایدار معتبر این موضوع است که هزینه تولید این محصولات بسیار زیاد خواهد بود و برخی از هزینه‌های صدور گواهینامه تولید پایدار باعث افزایش قیمت تمام شده محصول می‌شود. تولید کنندگان جهت کسب موفقیت در زمینه صادرات میخک به اروپا به دنبال راه‌های بهینه برای کسب این دست امتیازات هستند.

منابع:

https://www.cbi.eu/market-information/spices-herbs/cloves#what-are-the-requirements-for-niche-markets